ارزیابی استدلال بالینی دستیاران و کارورزان پزشکی براساس پرسشنامه تفکر تشخیصی در دانشگاه علوم پزشکی ایران، ۱۳۹۲

زمینه و هدف: استدلال بالینی در محیط های آموزشی از اهمیت زیادی برخوردار بوده و بایستی تمامی جنبه های دانش و مهارت یک دانشجو را در بر گیرد. در فرآیند استدلال بالینی ابتدا پزشک اطلاعاتی از بیمار می گیرد؛ سپس این اطلاعات را با یافته های پاراکلینیکی مقایسه می کند و با استفاده از تجربیات خود به یک تشخیص دست می یابد. دانشجویان پزشکی، بعضی اوقات در مقاطع مختلف با استدلال ضعیفی عمل می کنند و اشتباهات بسیاری در تشخیص دارند. این مطالعه با هدف مقایسه استدلال بالینی کارورزان و دستیاران پزشکی در محیط های بالینی صورت گرفته است. روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی - مقطعی بوده و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه تفکر تشخیصی بود که دارای 41 سوال با مقیاس لیکرت 6 تایی می باشد و پروفسور بوردیج و همکارانش در فرانسه آن را تدوین کرده اند. نمونه گیری به روش چند مرحله ای صورت گرفت؛ به این صورت که از میان بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران - مراکز آموزشی درمانی حضرت رسول(ص)، فیروزگر، اکبرآبادی و علی اصغر- به دلیل داشتن بخش های بالینی اصلی انتخاب شدند و سپس به صورت تصادفی ساده کارورزان و دستیاران 4 بخش اصلی در هر بیمارستان جهت تکمیل پرسش نامه ها انتخاب شدند. حجم نمونه مجموعأ 105 نفر دستیار و 100نفر کارورز بود که در بیمارستان های فوق الذکر مشغول به تحصیل می باشند. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار 16 spss و با استفاده از شاخص های مرکزی و پراکندگی صورت گرفت. یافته ها: 205 نفر از دستیاران و کارورزان پرسش نامه را تکمیل کردند (میزان پاسخ دهی 1/91%). یافته های این پژوهش نشان داد که نمره dti کل در کارورزان و دستیاران به ترتیب 13/158 و 66/161 به دست آمده است که اختلاف معنی داری (56/0p=) مشاهده نمی شود. همچنین نمره dti ساختار حافظه در کارورزان 87/82 و در دستیاران  04/85 به دست آمد که اختلاف معنی داری (76/0p=) مشاهده نمی شود. نمره dti انعطاف پذیری در تفکر در کارورزان26/75 و در دستیاران 62/76 به دست آمد که اختلاف معنی دار (108/0p=) نیست. نتیجه گیری: با مقایسه ی پژوهش های انجام شده و پژوهش حاضر در می یابیم کارآموزان و دستیاران در استدلال بالینی ضعیف عمل می کنند و آموزش استدلال بالینی نیاز به دانش دارد ولی داشتن دانش تنها کافی نیست و بیشتر از اینکه به دانش نیاز داشته باشد به تمرین و کار با بیمار نیاز دارد. موضوع دیگری که باید به آن توجه داشت این است که آموزش استدلال بالینی باید شامل آموزش دانشجو محور و مسئله محور باشد و مناسب ترین محیط آموزشی، آموزش در گروه های کوچک با محوریت حل مسئله است.